Kaya Amsterdam: van aansluitoksels tot rammelstroken

april 25, 2021

Drukwerk

bonaire.nu – 25 April 2021

In zijn proefschrift ‘Turborotonde en turboplein: ontwerp, capaciteit en veiligheid’ (TU Delft 2015) schrijft de heer L.G.H. Fortuijn dat vermoedelijk meneer Holroyd Smith als eerste in 1897 het concept van een verkeersplein voorgesteld heeft aan de London County Council, waarbij hij het Ludgate Circus als mogelijk voorbeeld noemde.

De Londense gemeenteraad had blijkbaar wat twijfels bij dit plan, want meneer Fortuijn meldt direct daarna dat de Columbus Circle in New York waarschijnlijk het eerste plein is waarop in 1905 verkeer in één richting werd ingesteld.

Als je het proefschrift van de heer Fortuijn leest, zie je dat het niet meevalt om zo’n rondje te ontwerpen. Dat mag ook wel eens vermeld worden. Je kunt nu wel van verbazing van de stoel rollen als je leest dat de rotonde op Kaya Amsterdam opnieuw moet worden gemaakt, maar ga er maar aan staan:
‘Het ontwerpen van een rotonde is in feite een proces van het oplossen van dilemma’s. Allereerst bestond bij de ontwikkeling van de moderne rotonde het dilemma tussen het beperken van de doorrijsnelheid en de berijdbaarheid voor grote voertuigen. Voor het bereiken van een lage doorrijsnelheid dient de rotondebaan zo smal mogelijk te zijn, maar grote voertuigen vragen om een voldoend brede rijbaan. De oplossing hiervoor zijn 109 overrijdbaar verhoogde stroken, zowel rond het middeneiland als in de aansluitoksels. De maatvoering van de overgang van rijbaan naar de overrijdbaar verhoogde strook (ook ‘rammelstrook’ genoemd) dient zo te zijn, dat banden van vrachtauto’s zo min mogelijk wrijving ondervinden, terwijl personenautobestuurders ervan weerhouden worden met hoge snelheid er overheen te rijden. Hiermee is het oorspronkelijke dilemma tussen berijdbaarheid en veiligheid teruggebracht tot een afweging tussen veiligheid en de keuze van het voertuig dat geen gebruik hoeft te maken van de ‘rammelstrook’ (bijvoorbeeld de lijnbus).’

Alleen dat al: zo’n cirkel moet zo smal mogelijk zijn en tegelijk breed genoeg. Moet je nog aan een rammelstrook denken ook.

Dan is het wel heel eenvoudig om daar op het terras, biertje in de hand, wat te ginnegappen over de rekenfouten die gemaakt zijn bij de aanleg van die rotonde op Kaya Amsterdam.

Je kunt schetsen en tekenen wat je wilt, maar als dan in de praktijk die vrachtauto groter is dan je dacht, is het de vraag waaraan dat ligt. Aan die bocht of aan die vrachtauto.

Bovendien wie heeft er ooit nagedacht over de invloed van de positionering van de translatie-as op snelheidsreductie en comfort. Ik in ieder geval niet.

Curieus is de overeenkomst tussen het jargon dat je vaak in de politiek tegenkomt en dat van de rotondebouwers: ‘De herkomst-bestemmingsverdeling op een rotonde speelt alleen een rol in de verkeersbelasting van de rotondesegmenten. Echter, de herkomst-bestemmingsverdeling kan ook van invloed zijn op de wijze waarop de hiaten in de verkeersstroom op een segment verdeeld zijn. De toeritcapaciteit wordt negatief beïnvloed als de verkeersbelasting op het betreffende segment in belangrijke mate afkomstig is van een dominante verkeersstroom vanaf één van de andere takken.’

Het gebruik van de citaten in dit stukje wijst misschien op mijn gemakzuchtige, luie karakter. Maar zo is het niet bedoeld. Ik wil er alleen maar op wijzen dat de aanleg van een rotonde niet zomaar op een vrijdagnamiddag achter op een bierviltje geschetst kan worden. Wat sommige stuurlui aan wal wellicht denken.

Dat het een duur lesje is, de extra kosten bedragen rond de 600.000 dollar, billijkt een administratief onderzoek.
De uitslag zal ongetwijfeld zijn dat er fouten zijn gemaakt.

Rekenfouten die ik me voor kan stellen. Moet je ineens weten wat de omvang van een aansluitoksel is, hoe hoog die rammelstrook moet zijn. Moet je ook nog al die vrachtauto’s meten. Waarbij je bovendien moet weten wie dat ding bestuurt. De ene chauffeur is de andere niet.

Je begrijpt die London County Council wel. Die zag in 1897 al in dat de aanleg van een rotonde het menselijk vermogen al snel te boven gaat.

Het proefschrift van meneer Fortuijn: http://www.turbotrafficsolutions.nl/dissertatie/turborotonde_en_turboplein.pdf

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *