De vliegende brigade van de Eilandsraad is na een kort maar belangrijk bezoek aan Aruba, in Den Haag aangekomen. Wat de volgende halte in deze voorjaarstour wordt, is nog niet bekend gemaakt.
Het bezoek aan Den Haag zal vermoedelijk duidelijk maken hoe de verhoudingen binnen het Koninkrijk ervoor staan.
Op de agenda voor vandaag staan besprekingen over de veranderingen in de WolBES en FinBES. Wol staat voor Wet Openbare Lichamen en Fin gaat over de financiële verhoudingen.
Het is niet voor het eerst dat er over deze wetgeving vergaderd wordt om het vriendelijk samen te vatten.
In maart 2024 was er bijvoorbeeld een werkconferentie in De Bilt onder de bezielende leiding van de toenmalige staatssecretaris van Koninkrijksrelaties, mevr. A. van Huffelen.
De wijziging van de WolBES en de FinBES is nodig om de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen de openbare lichamen en Europees Nederland te verbeteren. De werkconferentie was een extra stap in het consultatieproces rond de wetswijziging. Hierdoor hadden de eilanden langer de tijd om op de wetsvoorstellen te reageren.
De zon scheen in De Bilt en na drie dagen verscheen een persbericht waarin een aantal belangrijke afspraken werden samengevat:
‘Bonaire, Sint Eustatius en Saba krijgen een permanente vertegenwoordiging in Den Haag en worden eerder betrokken bij maken van beleid en wetgeving. Het principe van ‘comply or explain’ blijft het uitgangspunt voor beleid en er komen verschillende niveaus van financieel toezicht voor de eilanden. Hiermee wordt maatwerk per eiland mogelijk. Dit zijn enkele van de belangrijkste afspraken die zijn gemaakt tijdens de werkconferentie WolBES en de FinBES. De eilandsraden en bestuurscolleges van Bonaire, Sint Eustatius en Saba hebben zich in De Bilt drie dagen gebogen over de herziening van de wetten die de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen Nederland en de drie eilanden regelen.’
Al schijnt ook vandaag de zon, er hangen donkere wolken boven het debat.
Het Bestuurscollege van Bonaire heeft de huidige staatssecretaris, de heer Zsolt Szabó, een brief geschreven waarin duidelijk wordt gemaakt dat men niet gelukkig is met de wijzigingen die meneer Szabó voorgesteld heeft.
Was op de werkconferentie in 2024 bijvoorbeeld besloten dat de functie van Rijksvertegenwoordiger afgeschaft zou worden, de heer Szabó heeft daar een ander idee over. De PVV’er vindt dat die functie haar nut bewijst tijdens de afvalcrisis op Bonaire.
Daar is het bestuur van het eiland het niet mee eens. En dus kreeg de staatssecretaris een boze brief.
Vandaag en komende dagen zullen vermoedelijk duidelijk maken hoe Den Haag denkt over de verhoudingen in het Koninkrijk. Duidelijk is in ieder geval dat Den Haag haar greep op de eilanden wil houden. Of zelfs versterken.
Wie weet zullen ook de onderlinge verhoudingen binnen de Vaste Commissie voor Koninkrijksrelaties duidelijker worden. Want ook binnen die commissie is gedoe.
Wat wel weer past bij de Schoof-coalitie.