Misoyla Winklaar ~ Als je de hoop verliest, is er niets meer

Tweeëntwintig jaar geleden werd Stargardt bij mevrouw Misoyla Winklaar vastgesteld. Een oogziekte waarbij de gezichtsscherpte afneemt.
‘Tot mijn 29e kon ik goed zien’, vertelt mevrouw Winklaar, ‘nu zie ik alleen nog maar contouren.’
Mevrouw Winklaar woont samen met haar moeder, Lilian Winklaar, wat afgelegen. Elektriciteit ontbreekt in hun kleine huisje, maar ze zijn wel aangesloten op het water.
‘Ik verzorg mijn moeder. Dat gaat nog goed ondanks mijn ziekte. Mijn moeder krijgt AOV en ik onderstand. Ik heb geaccepteerd dat wij zo moeten leven. Ik leef met de dag.’

‘Ja, ik wilde met u praten. Wij leven onder de vlag van Nederland, toch? Maar waarom helpt Nederland ons dan niet? Nederland helpt overal, maar niet hier. Dat vind ik jammer. En waarom?
Er zijn mensen die niet meer willen praten met Nederlanders. Die zijn woedend. Ik wil blijven praten. Want ik hou van de koning. Ik heb geen probleem met hem. Maar de regering moet iets doen. Ik heb de hoop dat er iets gaat veranderen, nu na het referendum. Ik voel dat er iets gaat gebeuren. Het kan niet zo blijven. Als je de hoop verliest, is er niets meer.’

‘Ik weet dat de dingen hier op het eiland niet gelijk kunnen worden als in Nederland. Nederland is groter. Wij hebben niet zoveel mensen. Financieel kun je dan minder. Neem de onderstand. Die uitkering hoeft niet zo hoog te zijn als in Nederland. Maar wel moet hij hier iets hoger. Dat geldt ook voor de AOV. Met de hoogte van nu, kun je niet fatsoenlijk leven. De mensen hebben niet genoeg geld en daarom gaan ze stelen. Het is logisch dat als je niets te eten hebt, je iets gaat doen. Ik vind het jammer dat zoveel mensen het financieel moeilijk hebben, daar hebben we niet voor gekozen.’

‘Ik ga niet zo graag meer naar de stad. Iedere keer als ik daar ben, hoor ik de mensen klagen. Er is zo veel woede. Men is kwaad op de Nederlanders. Ik heb de mensen nog nooit zo horen mopperen.
Maar het is niet alleen de schuld van de Nederlanders. Het is in de eerste plaats de schuld van onze eigen mensen. Die hebben ons in deze situatie gebracht. Wij als Antillianen hebben de schuld. Wij hebben er zelf voor gekozen.’

‘Laatst had ik een gesprek met iemand van de onderstand. Ze vroeg wat mijn wensen waren. Ik heb gezegd dat het goed zou zijn als je in december een bonus zou krijgen. Dan kun je met kerst en oud en nieuw iets extra’s doen. Dat kan niet, zeiden ze, daar beslist Nederland over. Waarom zit die gedeputeerde daar dan? Waarom moet het volk kiezen voor die gedeputeerden en de Eilandsraad als ze toch niets kunnen besluiten of veranderen? Dan hoeven ze daar toch niet te zitten? Die mensen kunnen gewoon naar huis. Ze krijgen nu hun salaris voor niks.’

‘Mijn moeder is 73 en ik ben 51. Vanaf mijn zestiende heb ik altijd hard gewerkt. Iedere maand, als ik mijn salaris kreeg, ging ik iedereen om me heen helpen. Nu ik er zo voor zit, helpt niemand mij. Dat is jammer voor mij. Ik heb wel eens gevraagd, God, waar bent U? U kent mijn leven toch?’
Mevrouw Winklaar denkt even na.
‘Ik zie het zo, als ik kan werken, hoef ik toch geen onderstand? Maar ik kan nooit meer werken. Het zal nooit meer veranderen. De ziekte is niet te behandelen.’

‘Ja, ik heb geaccepteerd hoe de dagen verlopen. Ik kook, maak schoon, zorg voor ons. Mijn moeder praat niet zoveel. Ik wel. Ik praat graag. De vorige gezaghebber, Glenn Thodé, is hier ook geweest met een paar makamba’s. Van die Evaluatiecommissie. Ze vonden het goed dat ik spreek. Dat ik vertelde hoe ik erover denk. Veel mensen wilden niet met hen spreken.’

‘Wat ik ga doen als ik morgen de baas ben?’, Misoyla Winklaar lacht, ‘dan ga ik het sociale leven verbeteren. Het is niet goed dat we hier op het eiland basisdingen niet aan kunnen schaffen omdat we geld te weinig hebben. De mens kan niets doen als hij het inkomen niet heeft om gewoon te kunnen leven. Armoede houdt je gevangen.’

‘Wij hebben iedere dag eten. Dat komt omdat ik weet hoe ik het geld moet verdelen. Mijn broer komt ons ophalen. Gaan we boodschappen doen. We hebben wel een sociaal leven al wonen we afgelegen. Er komt vaak familie op bezoek.’

‘Ja hoor, ik heb nog steeds hoop. Ik ben God de Vader dankbaar dat ik ondanks alles zo kan leven. Ik ben nog zelfstandig. Ik heb de hoop dat God de Vader het hart van de gedeputeerden zal raken, zodat er veranderingen komen. En ook dat God de Vader de harten van de ministers in Nederland aan zal raken. Zodat ook zij hier dingen gaan verbeteren.
Ik vind dat als God inspiratie geeft, je die inspiratie moet gebruiken om met meer kracht en moed naar Nederland te gaan om te onderhandelen met die ministers. Wij moeten, met behulp van God, de eerste stap zetten.’

‘Dat is ook mijn houvast. Het geloof. En ik hou vertrouwen in de mens. Nee, ik heb door de tegenslagen niet het vertrouwen in God verloren. Integendeel, het geloof geeft me meer kracht. Daardoor kan ik over de brug gaan en accepteren dat mijn leven zo verloopt. Sommige mensen kunnen niet accepteren wat op hun pad komt, omdat ze niet geloven. Dan is alles af.’
Mevrouw Winklaar is stil.
‘Ja, ik heb wel eens twijfels gehad. Vroeg ik, God, is dit wel een goed plan? Daar denk ik dan over na. Maar ik weet zeker dat God toch een plan met me heeft. Ik zie het zo, als ik niet geloof, is het leven niets. Ik geloof zo in God, daardoor zie ik de dingen anders. God houdt ons op het rechte pad.’

2018: Mevrouw Misoyla Winklaar is in het najaar van 2018 overleden. Het interview met haar was een van de mooiste gesprekken die ik mocht hebben op het eiland in de afgelopen jaren. Een bijzondere vrouw.