Inhoud Statuut
In het Statuut staat dat de landen zelfstandig hun eigen aangelegenheden behartigen. Samen verzorgen ze de koninkrijksaangelegenheden. Daarnaast geeft het Statuut regels voor onderlinge samenwerking, bijstand, overleg en staatsinrichting van de landen.
Het Statuut kwam in 1954 tot stand. Sindsdien hebben de landen van het Koninkrijk een gelijkwaardige positie. De landen behartigen zelfstandig hun eigen aangelegenheden. Het is alleen mogelijk het Statuut te wijzigen als alle landen van het Koninkrijk daarmee instemmen. De Nederlandse Grondwet en de Staatsregelingen van Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn ondergeschikt aan het Statuut.
Koninkrijksaangelegenheden
Het Statuut bevat een aantal onderwerpen die het Koninkrijk als geheel behartigt. Dit zijn de koninkrijksaangelegenheden. Bijvoorbeeld de handhaving van de onafhankelijkheid en verdediging van het Koninkrijk (defensie), het Nederlanderschap en de buitenlandse betrekkingen. De raad van ministers van het Koninkrijk (de Rijksministerraad) bespreekt deze aangelegenheden. In de Rijksministerraad zitten de Nederlandse ministers en de Gevolmachtigde Ministers van Aruba, Curaçao en Sint Maarten.
Wetten die voor het hele Koninkrijk gelden, heten Rijkswetten. Alle andere onderwerpen zijn landsaangelegenheden en worden door elk van de landen afzonderlijk behartigd. Als een Rijkswet alleen geldt voor 2 of meer landen binnen het Koninkrijk heet dit een consensus Rijkswet. Een consensus Rijkswet is een vrijwillige onderlinge regeling.
Waarden Koninkrijk der Nederlanden
De waarden van het Koninkrijk zijn:
– de rechten van de mens;
– de rechtszekerheid;
– deugdelijkheid van bestuur in het land.
In het Statuut staat dat elk land van het Koninkrijk deze waarden waarborgt.