Foto: bonaire.nu
De Onderwijsagenda voor Caribisch Nederland, opgesteld in 2011 om het onderwijs op Bonaire, Sint Eustatius en Saba te verbeteren, is afgelopen. De scholen en instellingen op de eilanden hebben ruim vijf jaar elk hun eigen verbetertraject doorlopen met als doel basiskwaliteit te bereiken.
De Inspectie van het Onderwijs heeft onderzocht hoe het ervoor staat met de scholen in Caribisch Nederland. 18 van de 26 scholen en instellingen (of afdelingen daarvan) hebben deze ambitieuze doelstelling bereikt. In 2013, toen de inspectie een eerste themarapportage opstelde en nog geen enkele school basiskwaliteit had, lag het zeker niet voor de hand dat dit door zoveel scholen zou worden behaald.
Naast de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs is ook de financiële situatie van de meeste besturen verbeterd en stabieler geworden. Ofschoon er een aantal besturen onder aangepast financieel toezicht is geplaatst, zijn ook bij de meeste van deze besturen de vooruitzichten positief.
De belangrijkste factoren die aan dit resultaat hebben bijgedragen zijn:
- gemotiveerde personeelsleden in de basisscholen;
- de inzet van de schoolcoaches primair onderwijs en de bestuurscoach;
- en de veelal door de scholen zelf georganiseerde scholingen om de deskundigheid te vergroten.
Planmatig werken en het aantrekken van specialistisch personeel (met extra financiële middelen vanuit het beleid) hielpen de expertisecentra op Saba en Sint Eustatius op weg naar basiskwaliteit. Samenwerking met externe instellingen was voor de sociale kanstrajecten een positieve stimulans. Bij vrijwel alle scholen en instellingen die basiskwaliteit hebben bereikt, was bovendien sprake van stabiliteit in het bestuur en van adequaat management, waardoor er een gunstig werkklimaat was.
Maar het succes is nog niet volledig. Nog niet alle scholen en instellingen hebben basiskwaliteit. Factoren die hierbij een rol spelen, liggen vooral op het vlak van de aansturing.
De inspectie blijft als toezichthouder de ontwikkeling van het onderwijs nauwgezet volgen. Ze is ingenomen met de behaalde successen en heeft er vertrouwen in dat ook de instellingen die nog geen basiskwaliteit hebben, deze binnen afzienbare tijd zullen bereiken. Tegelijkertijd is het reëel om de aanzienlijke kwetsbaarheid van het onderwijs op de eilanden onder ogen te blijven zien en te waken voor stagnatie of terugval.
De inspectie pleit daarom voor:
- blijvende ondersteuning van scholen om opbrengstgericht te kunnen werken en de kwaliteitszorg verder te kunnen verbeteren;
- specifieke aandacht voor kwetsbare leerlingen en het blijvend stimuleren van de samenwerking tussen scholen en expertisecentra onderwijszorg;
- actief blijven ondersteunen en coachen van besturen om de continuïteit en de kwaliteit van het bestuur te bevorderen;
- actief bevorderen van de kwaliteit van de leraren en scheppen van gunstige voorwaarden voor werving en selectie van personeel;
- een integrale benadering van de jeugdproblematiek die noodzakelijk is om te komen tot duurzame onderwijskwaliteit.