Gisteren presenteerde de staatssecretaris van Sociale Zaken, mevrouw Tamara van Ark, het rapport Onderzoek naar een ijkpunt voor het sociaal minimum in Caribisch Nederland. Dat rapport is samengesteld door Regioplan, in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Niet dat er een gebrek aan rapporten was over de sociaal-economische situatie op de eilanden, maar eentje extra kon geen kwaad na al die jaren besloot mevrouw Klijnsma, de vorige staatssecretaris, in maart 2017. Mevrouw Klijnsma wilde blijkbaar geen verantwoordelijkheid nemen voor bijvoorbeeld de hoogte van het wettelijk minimumloon en de uitkeringen op de BES-eilanden.
‘Het sociaal minimum is het bedrag dat minimaal nodig is om van te leven’, is de eerste zin van dit nieuwe rapport. Dat we direct weten waar we het over hebben.
De eerste reacties op het rapport zijn overwegend positief. Op Ikki’s eiland wordt zelfs gesproken van een doorbraak. En ja, in zekere zin, is dit rapport ook een breekpunt met het verleden.
Want niet alleen erkent Den Haag voor de zoveelste keer dat ‘een aanzienlijk deel van de huishoudens met een laag inkomen moeite heeft om rond te komen’, ook komt zij met een aantal maatregelen.
De onderstand (bijstand) wordt verhoogd tot minimaal 55% van het wettelijk minimumloon, de kinderbijslag wordt met 50% verhoogd per 1 januari 2019.
Alleenstaande AOV-gerechtenden (AOW) krijgen een toeslag. Indien mogelijk per 1 januari 2019. Die voorwaarde, indien mogelijk, geldt ook voor de verhoging van de toeslag die volledig en langdurig arbeidsongeschikten krijgen.
Over de ‘verlaging van de werkgeverslasten om daarmee ook het wettelijk minimumloon en de uitkeringen te kunnen verhogen’, wordt in augustus vergaderd. Het is dus nog even afwachten waar we het precies over hebben.
Het is goed dat Den Haag eindelijk een ijkpunt heeft gevonden en met een aantal maatregelen komt om de zorgen waar een deel van de eilandbewoners mee te kampen heeft, te verlichten.
Of het tijd is om vlag en wimpel van zolder te halen, is de vraag.
Niet alleen omdat de te verwachten verhogingen nog steeds niet de noodzakelijke – gezien de kosten van levensonderhoud – bedragen opleveren. Ook kan er zomaar een kink in de kabel komen.
‘Het kabinet gaat samen met het openbaar lichaam aan de slag’, melden de twee betrokken staatssecretarissen in de begeleidende brief bij het rapport.
‘Daarbij is het uitgangspunt dat de maatregelen van het kabinet in samenhang met de inspanningen van de openbare lichamen worden genomen. Deze synergie levert het maximale resultaat op voor de inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba.’
Een open deur zou je zeggen. Maar door deze open deur schuifelt die adder die normaal onder het gras woont, naar binnen.
De staatssecretaris van Koninkrijksrelaties, de heer Knops, wappert al een tijdje met strenge wijsvinger richting Ikki’s eiland. Binnenkort gaat hij op bezoek om het lokale bestuur te vertellen dat het allemaal anders moet. Terecht heeft de staatssecretaris nogal wat vraagtekens bij die lokale overheid.
Toch mag Den Haag de onkunde van die bestuurslaag niet gebruiken om de armoede in stand te houden.
Word dan zelf het paard dat de wagen trekt. En laat het lastdier dat het niet voor elkaar krijgt om de wagen uit de blubber los te weken, er maar een tijdje achteraan hobbelen.
Bovendien, bedenk maar dat er nogal wat rapporten zijn verschenen in de afgelopen jaren over de armoede op de eilanden. Daar is nooit iets mee gedaan.
Door Den Haag.
Het rapport en de begeleidende brief zijn hier te vinden: http://www.nieuwsszw.nl/flinke-verbeteringen-voor-inwoners-bonaire-sint-eustatius/