Het COVID-19 virus beïnvloedt meer dan gedacht. Tien jaar nadat de BES-eilanden, Bonaire, St. Eustatius en Saba, de status van Openbaar Lichaam kregen binnen het Koninkrijk der Nederlanden kun je er niet omheen dat er grote verschillen zijn in de houding van Den Haag tegenover de zes eilanden die vroeger de Nederlandse Antillen vormden.
Waar Curaçao, Aruba en St. Maarten, de autonome eilanden binnen het koninkrijk, in een bittere strijd verwikkeld zijn met Den Haag over de noodzakelijke hulp om deze crisistijd te overleven, worden de BES-eilanden keurig door deze treurige periode geloodst.
Dat je vast moet stellen dat de BES-eilanden nu baat hebben bij die status waar zo graag over gemopperd wordt, is geen reden om geen kritische noten te kraken bij dit jubileum.
Met de keuze om rechtstreeks onderdeel van het moederland te blijven, verwachtten de bewoners van de eilanden indertijd dat de leefomstandigheden waarin een groot deel van de bevolking verkeert, verbeterd zouden worden.
De armoede waar veertig procent van de bevolking van bijv. Bonaire onder gebukt gaat, is en blijft een schandvlek op de vlag van het koninkrijk. Terwijl de kosten van levensonderhoud ruim 20% hoger zijn dan in Europees Nederland, bedraagt de bijstandsuitkering $ 175- per veertien dagen op het genoemde eiland. De kinderbijslag bedraagt $ 83,– per maand …
Mocht je arbeidsongeschikt worden, zul je het met $ 197,– per twee weken moeten zien te redden.
Waarom wij het gewoon vinden dat een paar duizend Nederlanders ver beneden de armoedegrens moeten leven, kan niemand in Den Haag uitleggen.
Voortdurend worden er rapporten en onderzoeken gepubliceerd over deze wantoestand. Ieder rapport en onderzoek eindigt met het advies dat er iets gedaan moet worden om dit probleem eens en voor altijd op te lossen. En iedere keer gaat een minister of een staatssecretaris op zoek naar ijkpunten. Om na verloop van tijd iets te roepen over stippen aan de horizon.
Het is niet alleen de armoede die een deel van de bevolking het gevoel geeft tweederangsburger te zijn. Zo wijst het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bijvoorbeeld op de realisatie van 500 sociale woningen, waarbij vergeten wordt dat hetzelfde ministerie de woningstichting op Bonaire jarenlang aan het lijntje heeft gehouden. Waardoor de stichting zelf de markt op is gegaan om tegen hogere rente de financiering rond te krijgen. Ook de erkenning van de medische opleidingen die op Bonaire worden gegeven, bleef ondanks alle toezeggingen van de betrokken ministeries jaren op de plank liggen in Den Haag. Dat over de Belastingwetgeving een appeltje te schillen valt, draagt ook al niet bij aan het gevoel erbij te horen.
Natuurlijk, er zijn ook positieve ontwikkelingen op de eilanden te noemen. Zorg en onderwijs zitten steeds beter in hun vel bijvoorbeeld.
Ook kun je er niet omheen dat de wijsvinger niet alleen maar richting Den Haag mag wijzen als je de balans opmaakt van tien jaar 10.10.10. Niet alle lokale politici hebben het diploma Behoorlijk Bestuur voor Beginners op zak.
Als extraatje kent Den Haag haar eigen strubbelingen waar ook de eilanden de negatieve gevolgen van ondervinden.
Een van de doelen die de huidige staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de heer Knops, zich een paar jaar geleden gesteld had, was het verbeteren van de contacten tussen al die ministeries die betrokken zijn bij de eilanden. Bijna vier jaar later kun je vaststellen dat dat doel niet gehaald is.
Al die torens vol overheidsdienaren zijn eilanden waar de eilanden in het Caribisch deel van Nederland de dupe van zijn en blijven.