Het is dat Trix van Bennekom de titel die ik in gedachten had voor deze column al heeft vastgelegd voor de komende honderden jaren: De tragiek van Bonaire.
Daarom heb ik maar gekozen voor de blijmoedige titel die BMC Yacht Group heeft gegeven aan het rapport dat zij in opdracht van het Openbaar Lichaam Bonaire heeft samengesteld met de ondertitel: Evaluatieonderzoek besluitvormingstraject vergunningverlening Chogogo Dive & Beach Resort.
De eerste alinea vat keurig samen wat de aanleiding is geweest om een onderzoek in te stellen.
‘In december 2021 heeft Chogogo Dive & Beach Resort de deuren op Bonaire geopend. De bouw, en zeker ook de aanleg van het strand, heeft veel stof doen opwaaien en discussies ontketend. Niet alleen op Bonaire, maar ook vanuit Den Haag, heeft het geleid tot vragen over de vergunningsaanvragen, de manier waarop de vergunningen zijn beoordeeld, verleend en gehandhaafd, en hoe de besluitvorming heeft plaatsgevonden.’
In Hoofdstuk 2 wordt verwezen naar het Bestuursakkoord 2019-2023 waarin het Bestuurscollege haar ambities indertijd heeft vastgelegd.
Logisch was het dat het College indertijd iedereen een leefbaar inkomen gunde, in een plezierige en veilige woonomgeving. Uiteraard werd een betrouwbare, betaalbare, duurzame en veilige infrastructuur beloofd en zou men zorgen voor een transparant en stabiel bestuur.
Nu 2023 nadert, kunnen misschien de eerste, voorzichtige conclusies worden getrokken.
Als we de cijfers van Unkobon (Consumentenbond Bonaire) mogen geloven geniet nog niet iedereen op het eiland van een leefbaar inkomen. Ook is die betrouwbare, betaalbare, duurzame en veilige infrastructuur nog niet overal zichtbaar.
Maar ja, je kunt nu eenmaal niet alles hebben.
De tragiek van Bonaire wordt duidelijk als je het rapport leest met het oog op dat transparante en stabiele bestuur.
Niet alleen blijkt dat het Openbaar Lichaam niet de capaciteit heeft om haar werkzaamheden naar behoren te verrichten als het om vergunningverlening gaat. Er is sprake van een grote achterstand. Het proces is nauwelijks gedigitaliseerd en geautomatiseerd. ‘Het vergunningverleningsproces heeft een hoog handmatig karakter en moet over veel verschillende schijven; naast de wettelijke eisen zoals de terinzagelegging is de ambtelijke route in de gesprekken als erg bureaucratisch omschreven.’
En daarmee kom je bij de echte problemen van de organisatie.
Het is verleidelijk om hier met allerlei citaten te strooien, maar het rapport is hieronder te vinden.
Het beeld dat ontstaat is pijnlijk.
Eentje dan:
‘Het zich niet gesteund voelen is ook aan de orde binnen de ambtelijke organisatie. […] Het optreden door BC en directie op het moment dat er bedreigingen aan personeel van het OLB zijn geuit door of namens initiatiefnemer en/of zijn omgeving wordt als niet toereikend ervaren. In de interviews is aangegeven dat dit veel effect heeft gehad om de ambtelijke organisatie en angst heeft ingeboezemd.’
Nog eentje dan:
‘In meerdere gesprekken is aangegeven dat de ‘angstcultuur’ weer terug is.’
Sta je dan met je transparantie en goed bestuur.
De tragiek van Bonaire is dat het eiland niet bij kan benen wat er gebeurt.
Met een bestuur dat groot is in woord, maar klein in daad.
De tragedie is dat je armoede en woningnood niet oplost met praatjes. Zelfs die gaatjes in al die wegen kun je er niet mee vullen.
Lees het rapport hier:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2022/09/05/bijlage-3-evaluatierapport-samen-naar-beter-evaluatieonderzoek-besluitvormingstraject-vergunningverlening-chogogo-dive-beach-resort