Deze serie begon met het nieuws dat de eigenaar van Plantage Bolivia een mevrouw heeft aangenomen om voor de natuur zorg te dragen.
Uit dat bericht kun je opmaken dat de mevrouw het hart op de juiste plek heeft. Ze houdt van mensen, van de natuur en van het leven.
‘De wereld een stukje mooier en beter maken, daar werken we toch allemaal graag aan? Een bijzonder deel van die wereld is voor mij Bonaire, dat prachtige eiland in het Nederlands Caribisch gebied’, schrijft ze op LinkedIn.
De opdracht voor mevrouw is te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor de ontwikkeling van landbouw op landgoed Bolivia. ‘Het zou prachtig zijn als dit tot positieve resultaten zal leiden, zodat het eiland in de toekomst zelf een deel van zijn voedsel kan verbouwen.’
Dan staat er:
‘Naast de ontwikkeling van landbouw is 85% van Landgoed Bolivia gereserveerd voor natuur en met name ook het herstel van de natuur in dit unieke gebied.’
Wat betekent dat er vijf procent (142,50 hectare) van het gebied overblijft voor landbouw. Want voor woningbouw is tien procent gereserveerd.
Nu kun je op één hectare bijvoorbeeld 25.000 koppen bloemkool halen in een goed jaar*. Al is het gewicht van elke kop afhankelijk van de variëteit en groeiomstandigheden. Ervaren bloemkooltelers kunnen deze opbrengsten na jaren oefenen behalen.
Wat betekent dat met de juiste aanpak er ruim 3,5 miljoen bloemkolen op het landgoed kunnen worden geproduceerd. Per jaar.
Of die bloemkolen tot wasdom komen is de vraag.
De mensen van Save Plantage Bolivia zijn somber:
Breemhaar heeft weer een nieuw idee: landbouw op Bolivia. Hij zoekt ondernemers die het aandurven.
Toen we dat lazen bedachten we direct dat we de kaarten moesten raadplegen die door Westermann en Zonneveld in 1956 van Bonaire zijn gemaakt en onderdeel zijn van het boek ‘Photo-geological Observations and Land Capability & Land Use Survey of the Island of Bonaire 1 , uitgegeven door (wat toen nog heette) het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam.
De eerste kaart (Geological and Land Use map) maakt in één oogopslag duidelijk dat het huidige Bolivia in zijn geheel bestaat uit kwartair kalksteen. In populaire termen: koraalsteen dat is ontstaan grofweg vanaf zo’n 2,5 miljoen jaar geleden.
Bepaald geen vruchtbare grond zoals we kennen in de Nederlandse IJsselmeerpolders. Heel kleine delen van Bolivia zijn eerder gebruikt voor de teelt van Aloë (+/- 1,5 ha) en Sorghum (+/- 2 ha). De rest van Bolivia (zo’n 3.000 ha) is nooit gebruikt voor landbouwactiviteiten. Oud-gezaghebber en mede-eigenaar Hart heeft recent laten weten dat er enkele decennia geleden nog meloenen zijn gekweekt. Waarom daarmee gestopt is te zien op de tweede kaart.
Die tweede kaart (Land Capability and Land Use map) laat direct zien dat de kustvlakte van ongeveer 1.000 ha nergens voor kan worden gebruikt. Niet voor landbouw, niet voor veeteelt en niet voor houtwinning. Een groot gedeelte van Bolivia, ten zuiden van die kustvlakte, is volgens Westermann en Zonneveld bruikbaar voor veeteelt en bosbouw (lees houtwinning), maar ze waarschuwen: gebruik van dit gedeelte brengt ‘ernstige beperkingen of risico op schade’ met zich mee. Het zuidelijke deel van Bolivia kan ‘af en toe worden gebruikt voor beperkte landbouw maar kent zeer ernstige beperkingen’ en een deel is ‘geschikt voor veeteelt (‘grazing’) en bosbouw (houtwinning). Maar ook voor dit deel geldt ‘matige beperking of risico op schade’.
De conclusie is duidelijk. Grote delen van Bolivia zijn onbruikbaar voor welke agrarische activiteiten dan ook. Sommige delen zijn wel, maar veelal beperkt bruikbaar, voor grazend vee en houtwinning. Maar het gebruik van die gebieden heeft (veelal ernstige) beperkingen en kent risico’s op schade. De boodschap is derhalve aan eventuele belangstellenden: waag je er niet aan, de kans op succes is zeer beperkt en de kans op onherstelbare schade is groot.
Duidelijke taal.
En het laat zien dat het een stevige klus wordt voor de mevrouw die voor de natuur zorg moet dragen.
Niet voor niets eindigt haar bericht op LinkedIn met de opmerking;
‘Mocht iemand ideeën hebben voor dit onderzoek en/of bij willen dragen aan de ontwikkeling van landbouw en/of de daaraan gekoppelde thema’s werkgelegenheid, burgerparticipatie, volksgezondheid, CO2 compensatie, energietransitie en duurzaamheid, dan hoor ik het graag.’