Deze week presenteerde de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen Caribisch Nederland 2050 haar onderzoek Gerichte groei.
De taakopdracht van de staatscommissie voor Caribisch Nederland is dezelfde als voor het Europese deel van Nederland en luidt: ‘de regering te adviseren over scenario’s, beleidsopties en handelingsperspectieven van de regering in relatie tot de maatschappelijke gevolgen van de demografische ontwikkelingen in de openbare lichamen Bonaire, Sint-Eustatius en Saba, in het bijzonder van vergrijzing en migratie, tot ten minste 2050 en tegen de achtergrond van de brede welvaartsbenadering.’
Demografie is een mooi vak.
Een demograaf onderzoekt de samenstelling van de bevolking naar bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, nationaliteit, etniciteit en beroep. Een dergelijke studie raakt sociale wetenschappen als geografie, sociologie, antropologie en geschiedenis, maar ook exacte wetenschappen als statistiek en wiskunde.
Het rapport Gerichte groei illustreert deze definitie. Want niet alleen wordt de geschiedenis van de eilanden kort en bondig beschreven, ook de gevolgen van de geografische componenten worden genoemd. Voor liefhebbers van statistieken en rekensommen is er mooi materiaal.
Voor hedendaagse en toekomstige politici is het rapport lastig. Het nadeel van prognoses en daarmee samenhangende toekomstscenario’s is nl. dat ze wat naar koffiedik ruiken.
Neem nu de prognoses in het rapport voor Bonaire.
‘In de middelste varianten – met vergelijkbare migratiestromen als tussen
2011 en 2022 – zal het aantal inwoners op de drie eilanden tot 2050 verder groeien (figuur 4.1). Bonaire zal dan van 24.100 inwoners in 2023 groeien naar 30.600 in 2050.
Het is echter ook mogelijk dat de toekomstige migratie groter is dan tussen 2011 en 2022 het geval was. Dit zou naar opvatting van het CBS passen in een scenario waarin de economieën op de eilanden zich verder ontwikkelen, waardoor de eilanden aantrekkelijker worden voor arbeidsmigranten. In dat geval zal de bevolking op elk van de drie eilanden sterker groeien dan verwacht. Op Bonaire zal de bevolking in de hoogste migratievariant dan groeien tot maximaal 70.600 in 2050.’
Zit je je net af te vragen waar je al die mensen moet laten, komt vlak daarna de oplossing voor de woningnood, kosten voor levensonderhoud en ander leed:
‘Verder speelt de verandering van het klimaat een bepalende rol: Bonaire is als klein, laaggelegen eiland zeer kwetsbaar voor de negatieve impact van zeespiegelstijging. Satellietmetingen laten zien dat de stijging van de zeespiegel bij Bonaire sneller gaat dan elders in de wereld het geval is. Doordat Bonaire een koraalrif is, loopt het eiland risico op overstromingen, verzilting en kustlijnerosie. De stijging van de zeespiegel kan in 2050 leiden tot permanente overstroming van delen van Bonaire. Nu al is er sprake van erosie en overstromen van delen van het eiland bij hevige regenval en zeestormen.’
Zo ga je in een paar bladzijden van dertigduizend naar zeventigduizend naar nul.
Om daar een helder en goed overwogen beleid aan te koppelen is het misschien raadzaam voor de lokale bestuurders om in plaats van Texel, Ameland en al die andere eilanden te bezoeken met het oog op het vestigingsbeleid, bij een volgend bezoek Rottum aan te doen.